Metody badania efektywności szkoleń
Co można ? Co należy badać ?
- Reakcje – pomiar poziomu zadowolenia uczestników, lub zleceniodawców, przełożonych
- Wiedzę, umiejętności – pomiar poziomu po szkoleniu, lub porównania przyrostu czyli pomiar przed i po, lub pomiar stanu w określonych odcinkach czasu
- Postawy, zachowanie – pomiar po szkoleniu, lub przed i po czyli porównanie zmiany, oraz obserwacja stanu w określonych odcinkach czasu
- Przydatność – subiektywne odczucia uczestników, lub subiektywne opinie innych osób z firmy ( jak również spoza )
- Nakłady – koszty, pracy, czas, porównanie z innymi, zgodność z normami
- Efektywność - ?
Mierniki :
A. Statystyczno – sprawozdawcze
B. Formalno – akademickie
C. Umiejętnościowo – sprawnościowe
D. Oceniająco – opiniotwórcze
E. Zadaniowo – wskaźnikowe
A. Statystyczno - sprawozdawcze
1. Czasowe – liczba godzin lub dni w jednym szkoleniu, cyklu szkoleń, lub w odcinku czasu np. w roku.
2. Osobowe – liczba uczestników np. jednego szkolenia lub np. ilość osób będących uczestnikami szkolenia w firmie. Liczba osób szkolonych do ogółu pracowników.
3. Czasowo – osobowe, np. liczba osobodni szkoleń w ciągu roku w danej firmie, lub np. liczba godzin szkoleń przypadających na jednego pracownika w firmie.
Tu mogą wystąpić różne mutacje wskaźników. Np. Ilość osobogodzin szkoleń na 1 zatrudnionego
4. Kosztowe ( cenowe ) – np. koszt jednego dnia szkolenia dla grupy, lub koszt uczestnictwa jednej osoby w danym szkoleniu lub budżet na szkolenia w danym roku, lub średni koszt osobodnia szkoleniowego.
Tu mogą wystąpić różne mutacje wskaźników
Np. % budżetu szkoleniowego do funduszu płac w firmie lub kosztów firmy ogółem. Ilość PLN przeznaczonych na szkolenia na 1 zatrudnionego .
Zalety /+ zgodnie z nazwą doskonałe do wykorzystania w sprawozdaniach i zestawieniach statystycznych
Wady /- w niewielkim stopniu dotyczą kwestii merytorycznych / przedmiotu szkolenia
B. Formalno – akademickie
Są to egzaminy, kolokwia, zaliczenia, klasówki, sprawdziany i inne formy sprawdzania nabytej wiedzy. Tu też znajdują się egzaminy po których uzyskuje się uprawnienia formalne np. prawo jazdy lub tytuły np. magister.
Zalety /+ weryfikują wiedzę, dają się stopniować, umożliwiają rozliczenia formalne
Wady /- zgodnie z nazwą koncentrują się na formalno-teoretycznej stronie zagadnienia
C. Umiejętnościowo – sprawnościowe
Są to testy sprawnościowe ( np. prowadzenie samochodu ), testy weryfikacji umiejętności ( np. posługiwanie się komputerem ) lub sprawdziany umiejętności np. wypełniania formularzy czy np. umiejętności mnożenia. Innym rodzajem tych mierników jest obserwacja lub pomiar umiejętności na stanowisku pracy, lub sytuacji symulowanej.
Zalety /+ weryfikują określone umiejętności, oraz poziom ich opanowania
Wady /- mogą być czasochłonne, lub wymagać znacznych nakładów
D. Oceniająco – opiniotwórcze
W pierwszym rzędzie są to ankiety bezpośrednio po szkoleniu badające opinie i odczucia uczestników. Mogą to być również rozmowy / wywiady z uczestnikami przeprowadzone bezpośrednio po szkoleniu lub w pewnej „ odległości „ od szkolenia. Można również badać opinie innych osób np. przełożonych uczestników.
Zalety /+ prezentują opinie i odczucia osób bezpośrednio zainteresowanych
Wady /- są całkowicie subiektywne, oraz podatne na wpływ różnego typu zakłóceń
E. Zadaniowo – wskaźnikowe
Ich rodzaj, wymiar i sposób pomiaru zleżą w znacznym stopniu od rodzaju i tematyki szkolenia. Mogą to być np. wzrost wydajności pracy, spadek ilości reklamacji.
Zalety /+ są atrakcyjne w argumentacji i przekonywaniu
Wady /- występuje bardzo duży wpływ innych czynników
Dookreślenie mierników :
cel, skuteczność, adekwatność, przydatność, możliwość pomiaru
Zastosowanie merytoryczne
Cechy mierników :
- Zastosowanie, przydatność praktyczna ( do czego ? gdzie ? )
- Możliwość wykonania ( łatwość )
- Szybkość, horyzont czasowy ( za jaki okres ? po jakim czasie ? )
- Nakład pracy, koszty
- Możliwość weryfikacji danych, możliwość weryfikacji statystycznej
- Subiektywizm
- Wpływ innych czynników np. zewnętrznych na wynik
Skale ( miary ) mierników :
- Wysoka – średnia – niska
- Powszechny / Determinujący - znaczny – duży – średni – mały – niewielki - żaden
- Długi – średni – krótki
- Trudny – średni – łatwy
- Szybko – średnio - wolno
|
A Statystyczno – sprawozdawcze |
B Formalno - akademickie |
C Umiejętnościowo sprawnościowe |
D Oceniająco - opiniotwórcze |
E Zadaniowo – wskaźnikowe
|
1. zastosowanie praktyczne
|
powszechne |
duże |
średnie |
znaczne |
minimalne |
2. możliwość - łatwość wykonania |
b. łatwe |
średnia |
trudne |
dość łatwe |
b. trudne |
3. czas wykonania |
b. szybko |
średnio |
średnio |
dość szybko |
trudno określić, raczej długo
|
4. nakłady pracy, koszty wykonania |
minimalne |
średnie |
duże |
dość małe |
znaczne |
5. możliwość weryfikacji statystycznej
|
znaczny, b. duży |
dość duży |
średni, lub mały |
dość duży |
mała |
6. subiektywizm
|
brak |
średnie ( zależy od metody ) |
średnie ( zależy od metody ) |
znaczny |
duży |
7. Wpływ czynników zewnętrznych ( innych ) |
niewielki |
mały |
średni |
duży |
znaczny |